शतावरी लागवड तंत्रज्ञान shatavari Farming

शतावरीची शेती

(आयुर्वेदीक शेती / औषधी वनस्पती)

नमस्कार शेतकरी मित्रांनो,

आज आपण औषधी वनस्पती ज्याचे आयुर्वेदात अतिशय महत्व आहे. त्याचे नाव आहे शतावरी,शतावरी ही एक आयुर्वेदीक वनस्पती आहे.  जवळपास 5000 हजार वर्षापुर्वी आयुर्वेदामध्ये या वनस्पतीचे महत्व नोंदवलेले आहे.  आज आपण पहातो सर्व आजारांसाठी आयुवेदीक उपचार पध्दत लोक जास्त प्रमाणात करत आहेत आणि बाजारांत पण अनेक कंपन्या ज्या आयुवेदीकच दिसत आहेत.  आणि आयुवेदीक वनस्पतीची लागवड फार कमी प्रमाणात आहेत.  वाढती लोकसंख्या लक्षात घेता रोग, बिमारीचे प्रमाण वाढले असून जास्तीत जास्त लोक हे आयुर्वेदावर भर देत आहेत आणि कंपन्याला पुरठा करणे अवघड होणार त्यामुळे माझ्या सर्व शेतकरी बांधवांना विनंती आहे की, आपण अशा शेतीकडे लक्ष दणे गरजेचे आहे.  बाजारात अनेक आयुवेदीक कंपन्या आहेत हे लक्षात घेऊन अशा औषधी वनस्पती लागवडीवर भर द्यावा आणि आपले उत्पादन वाढवावे ही विनंती अशा मौल्यवान वनस्पतीची लागवड करावी ही विनंती.  बरेच शेतकरी मला हा प्रश्न विचारतात सर कशाची लागवड करावी उत्पादन कशे वाढवावे बर लागवड केली तर मार्केट मिळत नाही.  हमी कुणी देत नाही, कुठली कंपनी अॅग्रीमेंट करत नाही त्या सर्व प्रश्नांच उत्तर मी दिल आहे सविस्र वाचावे.

शतावरची लागवड खर्च व उत्पादन : 

जमीन :-

माळरान, रेताड, उत्तम निचऱ्याची, काळी, लाल, मध्यम, दुष्काळ भागात ही याची चांगली वाढ होणे.

लागवड :- एक एकरात 4000 ते 5000 रोपे लावावीत.

अंतर पिक घेता येते.

खतव्यवस्थापन :-   लागवड करतांना खड्यात, गांडूळखत, शेनखत, कोंबडीखत, 10ग्रॅम निंबोळी पेंड, 200ग्रॅम बोनामिलखत 22ग्रॅम बुरशीनाशक पाऊडर

*पाणी व्यवस्थापन :-

प्रतिझाड 8 ते 10 दिवसांनी द्यावे 2.5 ते 3 लिटर प्रतिझाड.

* लागवडीपासून ते कापनीपर्यंत वार्षिक येणारा खर्च 50000 हजार एवढा लागवड आणि कमीत कमी 15 ते 20 वर्षापर्यंत उत्पादन घेता येते. पुर्ण लागवड सेंद्रिय मध्ये असल्याने औषधी खर्च कमी

* उत्पादन :-

पांढरी शतावरी लागवडी पासून पहिली कापणी ही शक्ययतो 18 महिन्यांनी केली जाते.18 महीन्यानंतर दर 6 महिन्याला उत्पादन मिळत रहाते. भाव साधारण ओल्या मुळीचा  10 te 25 पर्यंत मिळतो तर वाळलेल्या शेतावरी 100 ते 150 रू.भाव मिळतो.अंदाजे एकरी उत्पादन प्रती रोप १० ते १२ किलो ओली शेतावरी मिळते तर प्रतिरोप १ किलो वाळलेेली शतावरी मिळते.

पिवळी शतावरी : - १८ महिण्या नी उत्पादन एकदाच उत्पादन साधारण भाव २५० ते ३०० रू

* शतावरीचे महत्व :-

शतावरी हि एक आयुर्वेदीक वनस्पती असून 80 पेक्षा जास्त आजारांवर या वनस्पतीच कार्य आहे.  मानवाच आयुष्य वाढवणे, मोठमोठ्या आजावर या वनस्पतीच महत्व आहे.  स्त्रीयांना शतावरीचे अधिक महत्व आहे.  गर्भाशयाचे आजार, रक्तदाब, प्रतिकार शक्ती वाढवणे.  बाळाला जन्म दिल्यावर काही मातांना दुध कमी असते अशा वेळेस डॉ.शतावरी देतात यातुन काही मातांना दुध कमी असते अशा वेळेस डॉ.शतावरी देतात यातुन दुध वाढ होते, वजन वाढ, भुक वाढ अनेक फायदे या एका शतावरी पासून मिळतात.  त्यामुळे शतावरी ही सर्व प्राणी मात्रांपासून ते मानवापर्यंत उपयुक्त आहे.  याचीच शेती करून उत्पादन तर वाढतेच आपले आयुष्यपण दुभत्या जनांवरांनापण याचा पाला खायला दिलात तर जनावरांच्या दुध वाढीत नक्कीच फरक पडतो.

शतावरीची विक्री :  

सर्वात महत्वाचा टप्पा आहे तो म्हणजे विक्रीचा अनेक शेतकरी पहिला प्रश्न करतात Marketing विक्री कुठे करावे, माल खरेदी कोण करणार खरेदीची हमी आहे का ? 

बाजारात शतावरी पासुन पाऊडर व चुर्ण तयार करणाऱ्या अनेक कंपण्या आहेत.त्यांना शतावरीची गरज असते आज शतावरीला चांगले मार्केट मिळत आहे,मी खाली काही कंपण्याची उत्पादने दाखवली आहे,तसेच काही शतावरीच उत्पादन विक्री करणारे शेतकरी मित्रांची पेपरवरील बातमी पण टाकत आहे.

कृषी सल्लागार 

एस.व्ही.धोते

महाराष्ट्रहेड किसान स्पेस

मो.8483900161

पिवळी शतावरी व पांढरी शतावरी चे रोप पाहिजे असल्यास संपर्क करा.मो.8483900161/7020379499